Müfredata milli model

10 yıldır evrensel modellerle üzerinde çalışılan "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli" kamuoyunun görüşüne açıldı. Yeni müfredatın hedeflediği öğrenci profili 'yetkin ve erdemli insan' yetiştirmek...

Müfredatta Türkçenin etkili kullanılması tüm derslerin ortak hedefi olarak belirlendi; matematikte veriye dayalı çalışma; fen bilimlerinde ise bilimsel sorgulama beceri olarak tanımlandı.

Milli Eğitim Bakanlığınca, tüm öğretim kademelerindeki zorunlu derslere ait "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli" yeni müfredat taslağı, 10 yıllık çalışmanın ardından "https://gorusoneri.meb.gov. tr" adresinden kamuoyunun görüşüne sunuldu. Yüzde 35 sadeleştirilerek yapılan yeni müfredat taslağı için internet sitesi üzerinden 1 hafta süresince görüş bildirilebilecek.

1 HAFTA GÖRÜŞ SÜRESİL

1 haftalık askı süresinin sonunda Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı gelen eleştiri, görüş ve önerileri inceleyerek, müfredata son şeklini verecek. Yeni müfredat 2024-2025 eğitim öğretim yılında her kademenin 1. sınıfında devreye alınacak. Yeni müfredatta, dünyada değişen durum ve ihtiyaçlara göre yeniden düzenlenebilecek şekilde esnek yapı benimsendi. Beceriler çerçevesi oluşturulurken akademisyen, öğretmen ve diğer eğitim paydaşlarıyla 20 çalıştay düzenlendi. 1000'den fazla öğretmen ve akademisyen ile toplantılar yapıldı. Yeni modelle milli bilince sahip, ahlaklı, erdemli, milleti ve insanlık için faydalı, güzel olanı yapmayı ideal edinmiş, beden, zihin, kalp ve ruh bütünlüğüne sahip nesiller hedefleniyor.

ÖĞRENCİ PROFİLİ TANIMLANDI

Müfredatla hedeflenen öğrenci, "yetkin ve erdemli insan" olarak tanımlandı. Sadece akademik başarılara odaklanmanın doğru olmadığı, her öğrencinin kendine özgü potansiyeli olduğu tespitine öncelik verildi. Bilgelik, geçmişten geleceğe eğitim prensibi, ahlaki bilinç ve estetik bakış açısına sahip olma prensipleri üzerinden tasarlandı.

'TECRÜBE, ÖNERİ VE DESTEĞİNİZ ÖNEMLİ'

Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, "Tecrübe, öneri ve desteğiniz bizler için önemli. Sadece son bir yıl değil, on yıllık bir çalışma ile meydana getirdiğimiz çalışmamızı kamuoyunun ve eğitime gönül veren herkesin görüşlerine sunduk" açıklaması yaptı.

İÇERİK YÜZDE 35 SADELEŞTİRİLDİ

Ülke bazlı yapılan karşılaştırmalarda, mevcut müfredatın muadillerinden 2 kat daha ağır olduğu belirlendi. Bu kapsamda yeni müfredatta yüzde 35'lik oranda bir seyreltme yapıldı. Beceri odaklı yaklaşımda sadeleştirilmiş içerikte öğrencilerin derinlemesine öğrenmesini sağlayacak yeni yaklaşımlar belirlendi.

KARAKTERİ GELİŞTİRECEK

Öğrenciyi zihinsel, sosyal, duygusal, duyuşsal, fiziksel ve ahlaki açıdan bir bütün olarak gören "bütüncül eğitim yaklaşımı" modeli benimsendi. Bu yaklaşımın merkeze aldığı konular ise "insanın fıtri özelliklerini koruma ve geliştirme", "şahsiyet bütünlüğünü oluşturma", "karakter gelişimini sağlama" olarak sıralandı.

BİLİMSEL MODEL OLUŞTURULACAK

Fen bilimlerine 13 farklı alan becerisi tanımlandı. Fen bilimleri alan becerileri, bilimsel gözlem, sınıflandırma, bilimsel gözleme dayalı tahmin, bilimsel veriye dayalı tahmin, operasyonel tanımlama, hipotez oluşturma, deney yapma, bilimsel çıkarım yapma, bilimsel model oluşturma, tümevarıma dayalı akıl yürütme, tüm[1]dengelime dayalı akıl yürütme, kanıt kullanma ve bilimsel sorgulama becerilerinden oluştu.

ÇAĞA UYGUN SOSYAL BİLİMLER

Sosyal bilimler 21. yüzyıla uyarlanarak 17 alan becerisi belirlendi: "Zamanı algılama ve kronolojik düşünme", "kanıta dayalı sorgulama ve araştırma", "tarihsel empati", "değişim ve sürekliliği algılama", "sosyal katılım", "girişimcilik", "mekansal düşünme", "coğrafi sorgulama", "coğrafi gözlem ve saha çalışması", "harita", "tablo, grafik, şekil ve diyagram", "mantıksal muhakeme", "felsefi sorgulama", "felsefi muhakeme", "felsefi düşünce ortaya koyma", "eleştirel sosyolojik düşünme", "tarihsel sorun analizi ve karar verme."

ADALET, SAYGI ÖN PLANA ALINDI

Müfredata ilk kez "Erdem-değer-eylem Modeli" de yer aldı. Değerlerin eğitim sürecinde doğal süreç içerisinde edinilmesi için özgün bir yaklaşımla tasarlanan bu modelde "adalet", "saygı" ve "sorumluluk" üst değerler olarak ele alındı. Ayrıca duyarlılık, merhamet, estetik, temizlik, sabır, tasarruf, çalışkanlık, mütevazılık, mahremiyet, sağlıklı yaşam, sevgi, dostluk, vatanseverlik, yardımseverlik, dürüstlük, aile bütünlüğü, özgürlük değerlerinin programlar içinde işlenmesiyle içsel ahenge sahip "huzurlu insan", "huzurlu aile ve toplum", "yaşanabilir çevre" hedeflendi.

12. SINIFTAN İNTEGRAL KALKTI TÜREV İŞLEMİ GENİŞLETİLDİ

Matematik alan becerileri ilkokul, ortaokul ve lise düzeyini kapsayan ve süreç bileşenleri ile modellenebilen beceriler dikkate alınarak belirlendi. Yeni müfredatta yer verilen 5 matematik alan becerisi, matematiksel muhakeme, matematiksel problem çözme, matematiksel temsil, veri ile çalışma ve veriye dayalı karar verme, matematiksel araç ve teknoloji ile çalışma olarak planlandı. Yayınlanan taslakta ortaöğretim matematik ders programı kapsamında 12. sınıflarda işlenen integral konusu müfredattan çıkarıldı. Programda limit ve türev kavramlarının daha kapsamlı şekilde ele alındığı görüldü. MEB şu ifadelere yer verdi: "Programda oldukça sınırlı ve işlem odaklı şekilde sunulan integral kavramına yer verilmemiş, limit ve türev kavramları daha kapsamlı şekilde ele alınmıştır. Limitin türevin temelini oluşturmasının yanı sıra bir fonksiyonun belirli bir nokta civarındaki veya sonsuzdaki davranışını inceleme aracı olması boyutuna da yer verilmiştir. Türevde ise mevcut içeriklere ek olarak değişimleri anlamlandırmakta ve türevin uygulamalarında önemli bir rolü olduğu düşünülen diferansiyel kavramına, ortalama değer teoremi ve Rolle teoremine yer verilmiştir."

10. SINIFA KARİYER REHBERİ

Okul temelli planlamada, 10. sınıf kariyer rehberliğine ayrıldı. Öğretim programlarında 10. sınıf düzeyinde okul temelli planlama için ayrılan ders saatleri, zümre öğretmenleri tarafından, meslek seçimi ve kariyer planlama amacıyla öğrencilere yol gösterici olacak şekilde kullanılacak.

OKUL ÖNCESİNE OKUR-YAZARLIK

"Sistem okuryazarlığı" ilk kez müfredata girdi. Sistem okuryazarlığı ile öğrencilerin getirilen herhangi bir konuda öğrenme yöntemini kendisinin belirlemesi, kendi kendine öğrenebilmesi amaçlandı. Bunun hayata geçirilmesi için 9 alt okuryazarlık türü de belirlendi. Bu okuryazarlık türleri ise bilgi okuryazarlığı, dijital okuryazarlık, finansal okuryazarlık, görsel okuryazarlık, kültür okuryazarlığı, vatandaşlık okuryazarlığı, veri okuryazarlığı, sürdürülebilirlik okuryazarlığı, sanat okuryazarlığı olarak sıralandı. Okuryazarlık türleri, okul öncesinden başlayacak.

ÇOCUKLAR İLK 'ANNE' YAZACAK

Türkçe eğitim sisteminde temel bir politika olarak yer aldı. Eğitimin her aşamasında, Türkçenin öğretimine, doğru kullanımına titizlikle dikkat edilecek. Türkçenin etkili kullanılmasına yönelik becerilerin kazandırılması da tüm derslerin ortak hedefi olarak belirlendi. İlkokul ve ortaokullarda Türkçe, liselerde ise Türk Dili ve Edebiyatı derslerinde, dinleme, konuşma, yazma ve anlama olmak üzere 4 dil becerisini temele alan köklü değişikler yapıldı. İlk oluşturulan hece ve kelimelerin "an", "ana" ve "anne" olmasının da çocuğun yakın çevresinden örnekler verebilmesine imkan tanıyacağı belirtildi. Matematik dersine de okuma yazma öğrenimiyle eşzamanlı olarak başlangıç yapılması planlandı. Çevrim içi okuma, dijital ortam unsurları yeni müfredata girdi. Çevrim içi okuma, yazma gibi dijital ortam unsurlarına özellikle yer verildi.

İNFOGRAFİK, GRAFİK, VLOG

5'inci sınıftan 8'inci sınıfa kadar bütün dil becerilerine eşit önem verildi, her bir beceri için atölye faaliyetleri tasarlandı. Metin türlerine daha önceki programlarda yer almayan "hiper metin, infografik, grafik simge, vlog, ilk gösterim filmi (fragman), belgesel, dijital öykü" gibi türler dahil edildi. Türk Dili ve Edebiyatı, bilgi ve becerinin birlikte ele alındığı bir ders hüviyeti kazandı. Edebiyat atölyeleriyle, ezber bilgiden uzak durulacak.